Τι είναι ο Πρωτοπαθής Υπερπαραθυρεοειδισμός (ΠΥΠ);
Ο ΠΥΠ είναι μια πάθηση που προκαλείται από υπερδραστηριότητα των παραθυρεοειδών αδένων. Οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν τέσσερις παραθυρεοειδείς αδένες, που βρίσκονται στο λαιμό κοντά στο θυρεοειδή αδένα. Οι αδένες αυτοί ελέγχουν το επίπεδο του ασβεστίου στο αίμα, μέσω μιας ορμόνης που παράγουν, την παραθορμόνη. Στον ΠΥΠ ένας ή περισσότεροι από τους παραθυρεοειδείς αδένες παράγουν πάρα πολύ παραθορμόνη, με αποτέλεσμα την αύξηση του ασβεστίου στο αίμα.
Ποια είναι τα συμπτώματα του ΠΥΠ ;
Πολλές φορές, ο ΠΥΠ δεν προκαλεί ιδιαίτερα συμπτώματα και η υποψία της νόσου μπαίνει όταν βρεθεί αυξημένη τιμή ασβεστίου στην εξέταση αίματος. Ωστόσο, εάν το επίπεδο του ασβεστίου είναι πολύ αυξημένο, μια σειρά συμπτωμάτων μπορεί να εμφανιστούν. Τέτοια είναι : αίσθημα κόπωσης, πολυδιψία, ναυτία και δυσκοιλιότητα. Η περίσσεια ασβεστίου περνάει και στα ούρα με αποτέλεσμα το σχηματισμό πέτρας στα νεφρά (νεφρολιθίαση) ενώ η ποσότητα του ασβεστίου στα οστά μειώνεται, με αποτέλεσμα την εμφάνιση οστεοπόρωσης.
Πως γίνεται η διάγνωση του ΠΥΠ ;
Η διάγνωση του ΠΥΠ γίνεται με την ανεύρεση αυξημένων τιμών ασβεστίου στο αίμα σε συνδυασμό με χαμηλά επίπεδα φωσφόρου και αυξημένα επίπεδα παραθορμόνης και ασβεστίου ούρων. Αρκετές φορές απαιτείται και ο απεικονιστικός έλεγχος των παραθυρεοειδών αδένων με υπερηχογράφημα ή σπινθηρογράφημα.
Πως αντιμετωπίζεται ο ΠΥΠ ;
Κριτήρια αντιμετώπισης της νόσου αποτελούν η ύπαρξη συμπτωμάτων, η πολύ αυξημένη τιμή ασβεστίου στο αίμα, η ύπαρξη οστεοπόρωσης καθώς και το νεαρό της ηλικίας. Η θεραπευτική αντιμετώπιση του ΠΥΠ είναι κυρίως χειρουργική (παραθυρεοειδεκτομή). Σε αυτή την επέμβαση αναγνωρίζεται και αφαιρείται ο υπερδραστήριος παραθυρεοειδής αδένας με υψηλά ποσοστά επιτυχίας. Όταν η επέμβαση δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί τότε επιλέγεται η φαρμακευτική αντιμετώπιση του ΠΥΠ και των επιπλοκών του, με διάφορα φάρμακα όπως τα διφωσφονικά και το cinacalcet. Σε κάθε περίπτωση ο θεράπων ιατρός είναι αυτός που θα αποφασίσει την κατάλληλη θεραπευτική προσέγγιση.